Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Ημέρες μνήμης είναι οι τελευταίες ημέρες του Μαΐου. Είναι οι ημέρες που ο Ελληνισμός έζησε την τραγωδία της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως από βάρβαρο κατακτητή. Έτσι ολοκληρώθηκε ο κύκλος της ρωμαίικης αυτοκρατορίας, που για πάνω από 1100 χρόνια φώτιζε με τον πολιτισμό της την οικουμένη και ταυτόχρονα τον προστάτευε από τις βαρβαρικές ορδές.
Απότοκο της τραγωδίας της αλώσεως και της πάνω από 400 χρόνια δουλείας ήταν να επιτελεσθεί το θαύμα της επιβιώσεως και της ανάπτυξης του Νέου Ελληνισμού, συνέχεια του οποίου είναι η γενιά μας.
Ο Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης γράφει σχετικά στο προλογικό του σημείωμα, στο εξαίρετο ιστορικό μυθιστόρημά του «Οι Μαυρόλυκοι»: «Ακαταμέτρητα, χιλιάδες – μυριάδες – ιερά των Ελλήνων κόκαλα στρώθηκαν και λίπαναν το φτωχό ελληνικό χώμα, για να βαστηχτεί στη ζωή Ζωή Ελληνική, Φυλή Ελληνική. Ελληνισμός. Κι’ από τ’ άσαρκο, το σκελεθρωμένο σώμα, από ετούτα τα κόκαλα φύτρωσε, βγήκε, άνθισε ο Καινούργιος Ελληνισμός, ο δικός μας Ελληνισμός, που έφτιασε το 21, το 12 και το 40. Στ’ αλήθεια, κατεβήκαμε ως το τελευταίο σκαλί, για ν’ αρχίσουμε το βαρύ, το κοπιαστικό ξανανέβασμα. Γιατί το θαύμα δε γίνηκε ωσάν τα θαύματα: μονοστιγμή. Ορίμασε λίγο – λίγο, δούλεψε δειλά – δειλά, κουφά σα φλόγα μες τη χόβολη, κομματιασμένη δύναμη, πολύν καιρό, πολλά, πολλά τραγικά χρόνια, μες στο σκοτάδι, στο διωγμό, στη φοβέρα στη φτώχεια και στην τύφλα της αγραμματοσύνης. Και λίγο – λίγο πάλι μα όχι πια δειλά, όχι κούφια … ο Ελληνισμός ξέσπασε και νίκησε και φωτίζει».
Στο επιτελεσθέν θαύμα της επιβίωσης και της ανάπτυξης εκ της τέφρας του Νέου Ελληνισμού σπουδαία θέση κατέχει ο Θρακικός Ελληνισμός. Το μεγαλούργημα του είναι αξιοθαύμαστο, γιατί ήταν δυσκολότερο από των άλλων περιοχών του Ελληνισμού, αφού ήταν δίπλα στο κέντρο και άμεσα οι Οθωμανοί αντιδρούσαν. Γι’ αυτό ο φόρος αίματος και θυσιών που πλήρωσε από το 1361, όταν υποδουλώθηκε, έως το 1920 που απελευθερώθηκε ήταν βαρύτατος. Λεηλασίες, διώξεις και σφαγές στις περιοχές Αδριανούπολης, Σωζοπόλεως, Διδυμοτείχου, Σαμοθράκης, Σηλυβρίας, Ραιδεστού, Καλλίπολης, Μυριόφυτου. Εκατόμβη ολόκληρη κληρικών Νεομαρτύρων, με πρώτο τον Πατριάρχη Κύριλλο Στ΄, που απαγχονίστηκε στην Αδριανούπολη, και σειρά μεγάλη λαϊκών, που τους ακολούθησαν στο μαρτύριο. Οι Θρακιώτες είχαν συμμετοχή και στους εκτός της Θράκης διεξαχθέντες αγώνες για την απελευθέρωση της Πατρίδας και συνέβαλαν στην πνευματική άνθηση του Έθνους. Μεταξύ των άλλων, από τη Θράκη κατάγονταν ο Άγιος Νεκτάριος ο Κεφαλάς, οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και Χριστόδουλος Παρασκευαΐδης, ο συγγραφέας Γεώργιος Βιζυηνός, και ο ονομαστός μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή.
Σήμερα η ελευθερία της Θράκης υπονομεύεται εσωτερικά και απειλείται εξωτερικά. Σήμερα, για να ζει ασφαλής και ευημερών στις πατρογονικές εστίες του και να μην υποστούμε μια νέα άλωση ο Θρακικός Ελληνισμός χρειάζεται να του ανταποδοθούν λίγα από αυτά που μας προσέφερε και μας προσφέρει.-