π. Δανιήλ Αεράκης

Ποιοί γιορτάζουν τὰ Χριστούγεννα; Οἱ ταπεινὲς καὶ ἁπλές ψυχές. Ὅλο τό μεγαλεῖο, τό σερβίρει στὸ Χριστουγεννιάτικο πνευματικὸ τραπέζι μιὰ κόρη. Τὴν λένε Ταπείνωσι.

• Ὅποιος κυττάζει ψηλά, δὲν βλέπει τὴ σάρκωσι· βλέπει τὴν ὑπερηφάνεια…
• Ὅποιος σκύβει χαμηλά, αὐτὸς βλέπει τὸν Ὑψηλὸ Θεό, πού ἔγινε ἄνθρωπος.
• Ποῦ εἶσαι, Χριστέ;

Στὴ φάτνη, πού λέγεται ταπείνωσις. Ἐσύ ἔγινες ἄνθρωπος ταπεινός, γιὰ νὰ μπορέσω ἐγώ, ὁ μικρὸς καὶ ταπεινωμένος ἄνθρωπος, νὰ γίνω Θεός!

Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Ταπεινός. Ὁ Ταπεινούμενος. Ὁ Ταπεινωθείς. Ποτὲ ὅμως δὲν ἔγινε καὶ δὲν εἶναι ὁ ταπεινωμένος! Μόνος Του σκύβει καὶ κατεβαίνει. Ἡ ἁμαρτία ποτὲ δὲν Τὸν ταπεινώνει καὶ δὲν Τὸν κατεβάζει.

• Ἀπό ποιὸν γεννήθηκες, Χριστέ;

Ἀπὸ μιὰ ταπεινὴ Κόρη. Ἡ Παρθένος Μαρία εἵλκυσε τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν ταπείνωσί της. Πίστευε στὴν εὐτέλειά της, στὴν ἀναξιότητά της. «Ἐπέβλεψεν ἐπί τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ», λέει (Λουκ. α΄ 48). Τί εἶμαι ἐγώ; Ἕνα τίποτε! Ἕνα μηδέν! Στὸ μηδὲν (Ο) ὅμως, ἡ ταπείνωσις, βάζει ἕνα (Υ) καὶ τὸ κάνει Οὐ-ρανό! Καὶ ἀκόμα τὸ μηδὲν, μὲ τὴν ταπείνωσι γίνεται Ω καὶ τήν κάνει Ὡραία. Ἡ μικρὴ Μαρία, μὲ τὴν ταπείνωσί της, δέχτηκε τὸν Οὐράνιο καὶ ἔγινε ἡ Ὡραία!

• Ποῦ γεννήθηκες, Χριστέ;

“Μέσα στὴν ἄσημη, τὴν ταπεινὴ φάτνη”! «Καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι» (Λουκ. β΄ 7). Φάτνη! Λιτότητα καὶ ἁπλότητα, ἀντίθεσις στὴν ὑπερηφάνεια τῆς πολυτέλειας. «Τί γὰρ εὐτελέστερον σπηλαίου; τί δὲ ταπεινότερον σπαργάνων; ἐν οἷς διέλαμψεν ὁ τῆς Θεότητός σου πλοῦτος…» (Ὑπακοή ὄρθρου Χριστουγέννων). Καταδέχτηκε νὰ γεννηθῆ μέσα σ’ ἕνα σταῦλο!

Σταῦλος καὶ Σταυρός, τὰ δύο ξενοδοχεῖα, πού φιλοξένησαν τὸ Θεάνθρωπο! Σπήλαιο καί σπάργανα. Οἱ ταπεινώσεις τοῦ Χριστοῦ. Μπῆκε στὴ σπηλιὰ τῆς ἁμαρτίας, γιὰ νὰ βγάλη στὸ Φῶς τῆς σωτηρίας τὸν ἄνθρωπο. Περιτυλίχτηκε σπάργανα, γιὰ νὰ δείξη ὅτι εἶναι ὁ τυλιγμένος ὅλη τὴν ἀνθρώπινη φύσι.

• Πῶς γεννήθηκες, Χριστέ;

Ὡς βρέφος. Ὁ «Παλαιός τῶν ἡμερῶν» (Δαν. ζ΄ 9) ἔδωσε σημεῖο παρουσίας μὲ τὴ βρεφοποίησι: «Τοῦτό ἐστι τὸ σημεῖον: Εὐρήσετε βρέφος ἐσπαργανωμένον καὶ κείμενον ἐν φάτνῃ» (Λουκ. β’ 12).

Ὁ ἰσχυρὸς Θεὸς ἐφάνη βρέφος μικρὸ καὶ ταπεινό! Στὰ βρέφη κρύβεται καί τὸ μέλλον τοῦ κόσμου. Στὸ βρέφος τῆς Βηθλεὲμ ἀποκαλύπτεται ὁ Παντοδύναμος ὅλου τοῦ κόσμου, ὅλων τῶν αἰώνων!

• Σέ ποιοὺς φανερώθηκες, Χριστέ;

Στὴν ταπείνωσι τῶν ποιμένων. Ἡ καλύτερη κεραία, πού συλλαμβάνει τά οὐράνια μηνύματα, εἶναι ἡ ταπείνωσις.

Γιατί ὁ ἄγγελος δὲν εὐαγγελίστηκε τὸ μήνυμα τῶν Χριστουγέννων στοὺς τρανοὺς καὶ μεγάλους της γῆς;

Ἡ ὑπερηφάνειά τους εἶναι πυκνὴ νέφωσις. Οὔτε ἄγγελος δὲν μπορεῖ νὰ περάση ἀπό τα σύννεφα τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ νὰ μιλήση σὲ ὑπερφίαλα ὄντα. Εὐαγγελίζεται τὴ σάρκωσι, τὴ γέννησι τοῦ Θεανθρώπου, σὲ ἁπλές ψυχές.

Ἀνακοινώνει στὸν κόσμο τῆς ἁπλότητας, τῆς ταπεινώσεως καὶ τοῦ καθήκοντος, τὸ μοναδικὸ μήνυμα: «Ἰδού εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαράν μεγάλην, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ» (Λουκ. β΄ 10). Οἱ ποιμένες τῆς Βηθλεὲμ ἦσαν ἀγραυλοῦντες. Ἀγρυπνοῦσαν, φύλαγαν καλά το κοπάδι τους. Ὁ κόσμος κοιμᾶται, ὁ Οὐρανὸς ξαγρυπνᾶ! Μεσάνυχτα ἔχει ὁ κόσμος…

Διανυκτερεύει ὁ Θεός! Διανυκτερεῦον φαρμακεῖο τὸ σπήλαιο! Διανυκτερεύουν καί οἱ ἄγγελοι! Διανυκτερεύουν οἱ ποιμένες! Σήμερα δυστυχῶς οἱ χριστιανοὶ κοιμοῦνται, κι ὁ διάβολος μέ τὰ ὄργανά του ξαγρυπνοῦν…

• Ποῦ θά βροῦμε, σήμερα, τὸ Χριστό;

Στην ταπεινὴ μορφὴ πού λαμβάνει. «Ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων ἔλαβε δούλου μορφήν» (Φιλιπ. β΄ 6). Στὴν παιδικότητα. «Ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπό σοφῶν καὶ συνετῶν καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις» (Ματθ. ια΄ 25).

Στὸ σχολεῖο τοῦ Χριστοῦ δὲν πηγαίνουν τύποι μὲ διανοητικὴ ὑπερπλασία, δηλαδή μὲ ὑπερηφάνεια, οὔτε τύποι μὲ καθυστέρησι, δηλαδὴ προσκολλημένοι σὲ νεκροὺς θρησκευτικοὺς τύπους. Φοιτοῦν ὅσοι ἔχουν φρόνημα ταπεινό. «Μακάριοι oἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 3).

«Σημεῖο τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη», λέει ὁ ἅγιος Αὐγουστίνος.

• Πῶς θά ἀνεβῶ στὸ Χριστό;

Ὅταν κατεβῶ! Ἡ ταπείνωσις εἶναι ἡ οὐράνια σκάλα. Κατέβηκε ὁ Θεός! «Ἐκένωσεν ἐαυτόν…» (Φιλιπ. β΄ 7).

Κατάβασις τοῦ Θεοῦ σημαίνει συγκατάβασις, ὄχι μετάβασις (τοπικά). Γιὰ τὸν Θεὸ Λόγο, ἡ «σκάλα», ἡ ταπείνωσις, εἶναι οὐράνια. Γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἡ ταπείνωσις εἶναι σκάλα στὰ μέτρα του. Ἁπλούστατα, ξέρει τὰ μέτρα του ὁ ταπεινός. Ὅσο πιὸ σύμμετρη εἶναι ἡ σκάλα τῆς ταπεινώσεως, τόσο πιὸ πολὺ ἐλκύει ὁ ἄνθρωπος τὴ χάρι τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ «ταπεινοῖς δίδωσι χαριν» (Ιακ. δ΄ 6).

• Τί θέλω σήμερα, Χριστὲ;

Θέλω τὴν ἡμέρα τῆς Γιορτῆς Σου, νὰ σκύψω νὰ Σέ προσκυνήσω, νὰ ἀσπαστῶ τὰ θεῖα Σου σπάργανα, πού τυλίχτηκες.

Θέλω καὶ κάτι ἀκόμα: Νὰ μὲ ντύσης μὲ τὰ σπάργανα τῆς ταπεινώσεως.

Νὰ σκύβω βαθειὰ καὶ νὰ θάβω τὸν ἐγωισμό μου. Νὰ σκύβω καὶ νὰ προσκυνῶ τὴ γέννησί Σου χωρὶς λογισμούς.

Νὰ σκύβω ὑποχωρώντας στοὺς συνανθρώπους μου. Νὰ σκύβω καὶ νὰ τούς διακονῶ.

• Μάθε μας τὴν ταπείνωσι Ἐσύ, πού ἔκλινες Οὐρανοὺς καὶ κατέβης. Ἐσύ, ποὺ τυλίχτηκες τὰ σπάργανα τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Ἐσύ, ποὺ ἔκρυβες τὴ Θεότητά σου στὴ μορφὴ τοῦ δούλου. Ἐσύ, «ὁ Πρᾶος καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. ια΄ 29).