Σεβ. Μητροπολίτου Χονγκ-Κονγκ κ. Νεκταρίου
Η φωτογραφία ανασταίνει γνώριμες εικόνες που βρίσκονται καταχωνιασμένες βαθιά στη θύμηση. Η βάβω (γιαγιά) επιστρέφει από την εκκλησία μια Κυριακή στα Γιάννενα.
Πόσα πρέπει να γραφτούν για αυτές. Κι ό,τι κι αν γραφτεί από τον πιό χαρισματούχο συγγραφέα ή ποιητή δεν θα είναι αρκετό για να περιγράψει και να υμνήσει το μεγαλείο της ψυχής τους και την αρχοντιά τους.
Ντυμένες στα μαύρα. Με μαντήλα περίτεχνα φορεμένη στην κεφαλή. Ασκημένες στην αγροτική ζωή. Δουλευταρούδες. Λιγομίλητες. Μανάδες πρότυπα.
Στους πολέμους δεν φοβήθηκαν να ζαλικωθούν τα πολεμικά εφόδια και να περπατήσουν απάτητα βουνά για να εφοδιάσουν τους στρατιώτες.
Στον καιρό της ειρήνης πήραν τους δρόμους της ξενιτιάς και εργάσθηκαν σε φάμπρικες της Γερμανίας για να ταϊσουν τα παιδιά τους. Να τα σπουδάσουν. Να τους εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον.
Με τον τρόπο της ζωής τους δίδασκαν τον εκκλησιαστικό τρόπο ζωής. Αυστηρή τήρηση των νηστειών. Εκκλησιασμός συχνός. Ιστορίες για τις εμφανίσεις των αγίων, για τα πάθη των ανθρώπων, για τα ξωκκλήσια που στέκονται μάρτυρες της μετάνοιας των αμαρτωλών.
Γυναίκες που στάθηκαν με λεβεντιά στους βράχους της Ηπείρου και κράτησαν τον τόπο Ελληνικό κι Ορθόδοξο.
Τι άλλαξε σήμερα; Γιατί άραγε θεωρούνε μερικοί πως αυτές οι γυναίκες είναι κάτι το γραφικό; Ότι εκφράζουν ένα σκοταδιστικό παρελθόν; Φταίνε οι ξένες ιδέες και συνήθειες; Φταίνε τα άθεα γράμματα, όπως έλεγε κι ο μέγας φωτιστής της Ηπείρου, ο Κοσμάς ο Αιτωλός; Φταίει άραγε το γεγονός ότι πολλοί σημερινοί Έλληνες έχουν εικόνες στο μυαλό τους μόνο από τις χώρες που ταξίδεψαν, σπούδασαν ή εργάσθηκαν;
Ένα πράγμα γνωρίζω. Αυτές είναι οι εικόνες με τις οποίες μεγάλωσα. Η βάβω που φέρνει το πρόσφορο και τα κόλλυβα στην εκκλησιά. Η μυρωδιά του βουνού και της χωριάτικης πίττας στο ρούχο της. Τα ροζιασμένα χέρια που δεν φοβήθηκαν την δουλειά. Το περήφανο βλέμμα που έμαθε να περιπλανιέται μονάχα στα ύψη των βουνών και του ουρανού.
Όλοι αυτοί οι σύγχρονοι δήθεν προοδευτικοί ας μάθουν ότι όσο ζούμε εμείς που έχουμε μέσα στην καρδιά και την ψυχή μας ζωντανή αυτή την αρχοντική παράδοση αυτών των Γυναικών, δεν θα συναινέσουμε ποτέ σε ο,τιδήποτε βλάπτει την Ελλάδα και την Ορθοδοξία.
Η παράδοση ζωής μιας Ηπειρώτισσας βάβως αξίζει απείρως περισσότερο από τα δικά τους φληναφήματα…